Muzik tradisi ’Bertitik’ merupakan khazanah warisan masyarakat Bajau Sama di negeri Sabah. Kebiasaannya, ’Bertitik’ akan dimainkan sepanjang majlis perkahwinan berlangsung terutama dalam kalangan masyarakat Bajau Sama di Kota Belud, Sabah.
Permainan muzik ini bertujuan sebagai tanda atau syarat untuk memberitahu penduduk kampung bahawa terdapat majlis sedang berlangsung di sekitar kawasan berdekatan. Sementara itu, permainan muzik ’Bertitik’ ini akan mula dipersembahkan ketika waktu petang sebelum berlangsungnya malam berinai, semasa malam berinai dan berlangsungnya majlis persandingan antara mempelai yang diraikan.
Walau bagaimanapun, muzik ’Bertitik’ ini tidak boleh
dimainkan apabila berlaku malapetaka atau ketika kesusahan, kesedihan dan kematian
di kampung tersebut sehingga tamat tempoh berkabung selama 40 hari. Jika
melanggar pantang larang ini boleh menyebabkan malapetaka terhadap seluruh
penduduk kampung berkenaan.
Persembahan muzik ’Bertitik’ turut dimainkan ketika
majlis kesyukuran, sambutan adat, perayaan, festival kesenian serta ketika
meraikan kehadiran orang-orang kenamaan. Kumpulan pemain muzik ’Bertitik’ ini
juga kerap dijemput untuk membuat persembahan dalam acara-acara tradisi, kebudayaan
dan kesenian yang dianjurkan oleh agensi-agensi kerajaan mahupun swasta.
Pemain-pemain kumpulan muzik ’Bertitik’ kebiasaannya
terdiri dalam kalangan kaum lelaki. Mereka akan mengenakan busana tradisi kaum
Bajau Sama dengan memakai baju potongan cekak musang daripada kain satin yang
dijahit dengan renda benang emas. Mereka turut mengenakan butang emas, seluar
panjang, samping dan tengkolok yang menggunakan kain tenunan dastar mengikut motif
tradisional masyarakat Bajau Sama itu sendiri.
Antara peralatan muzik yang digunakan ialah gendang,
gong, bebandil, dan kulintangan. Keempat-empat alat muzik ini berfungsi sebagai
satu alunan irama yang melambangkan keharmonian dan kesepakatan. Jika salah
satu alat muzik ini tidak digunakan, alunan bunyi muzik Bertitik akan berubah
menjadi sumbang. Alat muzik ini dimainkan
oleh mereka yang sangat mahir mengendalikannya.
i. ENCIK MARDAN BIN ABD RAKMAN
ii. PUAN
JUDETH JOHN BAPTIST
i.
MARDAN
BIN ABD RAKMAN
ii. PUAN
JUDETH JOHN BAPTIST
iii.
NORDIN,
N., & SAAT, G. (2022). ANTARA IDENTITI BAJAU SAMAH DAN BAJAU UBIAN, SEJAUH
MANA PERBEZAANNYA: KAJIAN KES DI KAMPUNG PULAU GAYA ASAL, KOTA KINABALU, SABAH:
BETWEEN THE IDENTITY OF BAJAU SAMAH AND THE BAJAU UBIAN, THE EXTENT OF THE
DIFFERENCE: CASE STUDY IN KAMPUNG PULAU GAYA ASAL, KOTA KINABALU, SABAH. Jurnal
Kinabalu, 28(1), 147-161.
iv.
Azira, N.
A. H. (2023). TARIAN LIMBAI: SEBUAH WARISAN TRADISI KAUM BAJAU: Limbai Dance: A
Legacy of the Bajau Tradition. Jurnal Borneo Arkhailogia (Heritage, Archaeology
and History), 8(1), 119-136.
Pangayan,
V. B. (2022). TARIAN MONGILAG: TARIAN PAHLAWAN ETNIK KIMARAGANG. Apresiasi Seni
Edisi ke-3, 118.