Pengenalan dan sejarah

Main Peteri, atau disebut juga sebagai Main Teghi dalam dialek Kelantan, adalah salah satu kesenian autentik di negeri ini. Kesenian ini adalah salah satu kaedah perubatan tradisi paling popular dalam masyarakat Melayu Kelantan-Pattani sejak lama dahulu. Diakui bahawa sukar untuk mengasingkan aspek seni persembahan dan ritual perubatan dalam kesenian ini kerana terdapat pertalian rapat antara kedua-dua unsur itu.

Terdapat pelbagai versi berkaitan asal-usul Main Peteri yang boleh dijadikan sumber maklumat, namun kerana ketiadaan rekod-rekod yang tepat maka sumber lisan adalah satu-satunya rujukan yang ada.

Daripada sudut persembahan, Main Peteri dilihat sebagai sebuah kesenian yang menarik kerana ia menggabungkan unsur-unsur lakonan, nyanyian, tarian dan muzik, dengan unsur Islam, magis dan ritual. Tok Teghi iaitu ketua kumpulan bertindak sebagai perantara bagi menghubungkan pesakit dengan angin atau semangat yang diseru. Ketika proses ini berlangsung, Tok Teghi akan mengalami perubahan watak; menjadi bengis dan garang, menjadi orang tua nyanyuk, pemuda cacat, bersuara sengau dan pelbagai watak lain bagi menggambarkan sakit yang ditanggung oleh pesakit.

Seni persembahan Main Peteri merupakan persembahan kesenian yang jarang dipersembah di luar Kelantan. Dengan itu, persembahan ini seharusnya diperluas agar masyarakat luar dapat mengetahui kesenian ini, seterusnya dikekalkan sebagai warisan masa depan.

Fungsi dan Peranan

Selain daripada tujuan perubatan, kini Main Puteri sering dijadikan sebagai tontonan keilmuan dan juga rakaman bagi tujuan proses pembelajaran dan pendokumentasian. 

Peralatan/ Bahan-Bahan

Antara kelengkapan dan prop yang digunakan untuk mengubati pesakit adalah seperti beras kunyit, bertih, air kolam, nasi guru, alat keduri, kemenyan, kain yang dijadikan sebagai lelangit dan tikar khadam.

Alat-alat muzik yang digunakan adalah rebab, gendang, serunai, canang, gong, kesi, geduk dan gedombak. Dipercayai terdapat lebih 50 buah lagu dalam persembahan Main Peteri, namun pada masa kini tidak sampai sepuluh lagu yang masih dipersembah. Antara lagu-lagu lazim yang dinyanyikan ialah Kijang Mas, Mengulit, Pendekar, Cik Muda, Cik Kojo, Menora dan Abe.

Tokoh dan Pencapaian

Kumpulan Teghi Pokjue Jelawat merupakan tokoh teghi utama.  Ia pernah membuat persembahan di Perancis dan negeri Terengganu, Pahang dan Kuala Lumpur.

Sumber Rujukan

 i.Bahan Bacaan: Menyingkap Rahsia, Merungkai Mitos Peteri: Kesenian Terapi Psikologi (Lim Swee Tin & Mohd Sulhie Yusuf), 2021

ii.Tokoh/ Informen: Muhd Noor bin Arifin