Pengenalan dan sejarah

Opera Cina Teochew merupakan seni persembahan yang kaya dengan ciri-ciri kebudayaan khususnya dari segi amalan kepercayaan agama. Teater Opera Cina Teochew kerap dipersembah di Pulau Pinang semasa sambutan Perayaan Hantu Lapar terutamanya di kawasan bandar Bukit Mertajam, Seberang Perai Tengah.

           

Opera Cina Teochew merupakan salah satu variasi opera dari negara China yang berasal dari wilayah Chaoshan di Guangdong. Kesenian ini menggunakan sebahagian pertuturan dari kumpulan dialek Min Nan yang masih mengekalkan sebutan perkataan dan ayat Cina kuno, yang tidak terdapat dalam dialek bahasa moden masyarakat Cina  masa kini.

 

Contoh cerita dalam Opera Cina Teochew

         

Cerita yang sering dibawa ialah “Butterfly Lovers: Maiden Meeting” iaitu mengisahkan percintaan antara dua insan yang mirip seperti kisah Romeo & Juliet. Sama seperti opera Cina yang lain, Opera Cina Teochew turut menampilkan elemen muzik, nyanyian, seni mempertahankan diri, akrobatik dan lakonan.

 

Penggunaan bahasa atau dialek Cina

     

Bahasa yang digunakan sepenuhnya adalah dialek Cina Teochew, iaitu dialek yang digunakan oleh penduduk dari kawasan Chaosan di timur wilayah Guangdong, China. Majoriti masyarakat Cina di Pulau Pinang menuturkan dialek Hokkien, namun ramai juga dalam kalangan mereka masih memahami dialek Teochew.

Fungsi dan Peranan

Persembahan opera Cina Teochew sering diadakan bagi masyarakat Cina setempat menyambut perayaan tertentu dan sebagai hiburan tradisi bagi mengekalkan warisan budaya nenek moyang mereka.

Busana/ Aksesori

Kostum persembahan diperbuat daripada kain satin dan sutera dengan pelbagai corak dan bersulam serta berwarna-warni bagi menonjolkan persembahannya. Warna-warna berikut digunakan bagi melambangkan:

·         Merah jambu – watak perempuan

·         Kuning – cendekiawan/ watak diraja

·         Hitam – watak yang dicat mukanya

·         Biru – pelawak

 

Prop yang digunakan pula seperti hiasan kepala3579, mahkota atau topi, dan selendang serta sapu tangan. Kasut diperbuat daripada satin hitam (kuai xue). Manakala solekan bedak berwarna putih dan merah jambu dikenakan dengan tebal pada wajah bagi menimbulkan watak-watak selayaknya seperti sebuah opera. Contohnya, watak orang tua akan disolek tebal menyerupai orang tua dan dipakaikan janggut atau misai yang panjang. 

Peralatan/ Bahan-Bahan

Penggunaan prop lain bergantung pada jalan cerita seperti penggunaan pedang kayu yang dicat warna perak, lembing kayu dan sebagainya. Meja penyembahan atau perabot dengan meja dan kerusi ukiran kayu bermotifkan corak Cina diletakkan di atas pentas.  Latar pentas atau tirai yang digunakan memaparkan lukisan yang bersesuaian dengan jalan cerita.

Tokoh dan Pencapaian

Puan Goh Hooi Ling telah menerima anugerah Tokoh Pendukung Seni (BBK) 2023 anjuran JKKN Pulau Pinang. Beliau merupakan penggiat yang aktif dalam persembahan opera Cina dan persembahan boneka opera bagi dialek Teochew di Pulau Pinang.

Sumber Rujukan

i.   Bahan Bacaan : Preserving Classic Teochew Puppetry and Opera, https:mypenang.gov.my

Teowchew Puppet and Opera House, https://gtwhi.com.my

ii.    Tokoh (jika ada temu bual tokoh) : Goh Hooi Ling