Pengenalan dan sejarah

Tarian Maduppa Busarak merupakan salah satu seni tari tradisional etnik Bugis yang berasal dari daerah Pontian, Johor. Tarian ini berfungsi sebagai simbolik penghormatan kepada tetamu yang dihormati, menggambarkan nilai hospitaliti dan keramahan dalam budaya Bugis. Nama tarian ini berasal daripada gabungan dua istilah, iaitu 'Maduppa' yang bermaksud ‘menjemput’ atau ‘mempersilakan’, dan 'Busarak' yang merujuk kepada dulang hidangan yang dihiasi dengan tudung saji kecil.

Tarian ini mula diperkenalkan oleh Hajah Indok Chichuk Daing Hadadek, seorang tokoh budaya yang menetap di Kampung Sungai Kuali, Kukup, Pontian. Sumbangan beliau telah menjadikan tarian ini sebahagian daripada identiti budaya tempatan di Johor.

Fungsi dan Peranan

Tarian Maduppa Busarak berperanan sebagai tarian sambutan atau tari selamat datang yang memperlihatkan penghormatan kepada tetamu kehormat. Dalam persembahan, makanan tradisional disediakan di atas talam dan ditutup dengan tudung saji kecil sebagai simbolik kepada penghargaan dan kesediaan tuan rumah menjamu tetamu. Tradisi ini melambangkan keterbukaan budaya Bugis terhadap interaksi sosial dan kepentingan adat dalam memperkukuhkan hubungan silaturrahim.

Busana/ Aksesori

Penari Maduppa Busarak mengenakan busana tradisional yang dikenali sebagai 'Baju Bodo' atau 'Takko', yang merupakan pakaian tradisional masyarakat Bugis. Baju ini diperbuat daripada kain ringan yang berwarna-warni, dipadankan dengan kain sutera lipat yang disarung dengan kemas. Penari juga mengenakan aksesori tradisional seperti cucuk sanggul, gelang, dan rantai untuk melengkapkan penampilan mereka yang anggun. 

Peralatan/ Bahan-Bahan

Talam (dulang hidangan)

Tudung saji kecil (Busarak)

Makanan tradisional sebagai pelengkap simbolik dalam persembahan

Kaedah / Cara Penyediaan/ Cara Persembahan

Persembahan tarian ini biasanya dimulakan dengan penari membawa talam yang ditutup dengan Busarak, sambil bergerak dalam formasi yang penuh tertib. Penari kemudian mempersembahkan talam tersebut kepada tetamu kehormat sebagai tanda penghormatan. Gerakan tarian melibatkan langkah lemah gemalai dengan sentuhan simbolik yang menggambarkan penghargaan dan keikhlasan tuan rumah.

Tokoh dan Pencapaian

Hajah Indok Chichuk Daing Hadadek, pengasas tarian ini, telah memainkan peranan penting dalam memperkenalkan dan memelihara Tarian Maduppa Busarak di Johor. Usaha beliau di Kampung Sungai Kuali, Kukup, memastikan tradisi ini terus diamalkan dan diwariskan kepada generasi muda.

Sumber Rujukan

Bahan Bacaan

Nadzi, N. I. I. (2023, 28 Julai). Mappa Duppa diberi nafas baharu. Utusan Malaysia. Dicapai pada 21 Disember 2024, daripada https://www.utusan.com.my/gaya/2023/07/mappa-duppa-diberi-nafas-baharu/

Omar, R., Mohd. Tamrin, K., Hussin, N., & Nelmawarni. (2009). Sejarah kedatangan masyarakat Bugis ke Tanah Melayu: Kajian kes di Johor. Jebat: Malaysian Journal of History, Politics & Strategic Studies, 36, 41–61. Dicapai pada 21 Disember 2024, daripada https://ejournal.ukm.my/jebat/article/download/42237/10981