Tarian Bubu atau Lukah Menari merupakan salah satu tarian
rakyat tradisional di negeri Perak. Dikenali sebagai Tarian Bubu kerana
peralatan utama yang digunakan dalam tarian ini adalah sebuah bubu atau lukah.
Kesenian ini dipercayai mula dipersembahkan sejak lebih 150 tahun lalu.
Terdapat pelbagai mitos tentang asal usul tarian Bubu. Antara yang paling popular adalah mengenai tiga orang pemuda sesat di dalam hutan ketika pergi membubu di sungai. Semasa mereka berehat di bawah sebatang pohon, mereka terlihat dan mendengar seorang perempuan sedang menyanyi di atas pokok berdekatan. Mereka menghampiri perempuan itu dan bertanyakan jalan keluar daripada hutan berkenaan. Bagi mengingati peristiwa pertemuan dengan perempuan misteri itu, mereka telah membuat sebuah bubu yang dipakaikan baju perempuan. Bahagian kepalanya diperbuat daripada tempurung kelapa yang disolek menyerupai wajah perempuan. Kemudian mereka memegang bubu tersebut sambil menyanyikan lagu yang dinyantikan perempuan berkenaan. Perlakuan ketiga-tiga pemuda itu telah menjadi ikutan penduduk kampung.
Walaupun tarian Bubu yang asal masih dipraktikkan, namun tarian ini telah diberi nafas baru bersesuaian dengan suasana semasa supaya terus diterima oleh masyarakat.
Pada masa kini, kesenian Bubu Menari berfungsi sebagai salah satu seni
persembahan untuk tontonan masyarakat umum.
Pakaian penari-penari lelaki dan perempuan adalah sama seperti
pakaian orang kampung zaman dahulu iaitu berseluar dan berkain pelikat/batik,
mengikat kepala, serta memakai baju ataupun kemeja berleher bulat.
Pada zaman dahulu, persembahan Bubu Menari ini
merupakan satu permainan yang melibatkan ilmu ghaib atau kepandaian perbomohan.
Oleh kerana itu jampi dan serapah menjadi elemen penting
dalam persembahan ini.
Beberapa
alat diperlukan seperti kemenyan, beras kunyit, bertih dan air tepung tawar.
Alat-alat lain ialah sebuah bubu, sepuluh buah rebana kecil dan sepasang
gong. Bubu yang digunakan ialah bubu
jenis jantung yang dibuat daripada buluh dan rotan berukuran tiga kaki panjang
dan tuas bulatan pada bahagian mulut ialah dua kaki, sementara di bahagian
kepala pula berukuran satu kaki.
Bubu atau
lokah ini hendaklah dihias dengan pakaian perempuan dan di bahagian atas
ditutup dengan tempurung yang dilukis seperti wajah perempuan yang dijadikan
sebagai kepala.
Tari
ini dilakukan dengan duduk sambil menggoyangkan bubu ke kiri dan kanan dengan
kelajuan yang semakin meningkat. Muzik bersama khalifah akan dimainkan semasa
persembahan.
Beliau merupakan pewaris khalifah pertubuhan dan sering mengadakan
persembahan Bubu Menari sekitar Perak. Peranan sebagai penggerak Bubu Menari
dalam persembahan. Beliau juga merupakan tenaga pengajar dan rujukan kepada
kesenian Bubu Menari di Perak.
i. Bahan Bacaan
a) Mizan et al. (2021) Masyarakat Bengkulu Di Malaysia.
Jurnal Sejarah Lisan Malaysia. Diambil daripada
https://jslim.uitm.edu.my/pdf/517.pdf
Isi
Kandungan: Tarian Bubu juga merupakan antara tarian yang terkenal dalam
masyarakat Bengkulu tarian ini juga biasanya dipersembahkan pada majlis
perkahwinan dan majlis-majlis yang tertentu bagi memeriahkan lagi majlis
tersebut. Bubu adalah sejenis peralatan yang digunakan oleh orang kampung atau
orang zaman dahulu untuk menangkap ikan di sungai. Selain menangkap ikan
masyarakat ini menggunakan bubu sebagai alatan dalam tarian mereka. Tarian ini
dipersembahkan dengan cara, mereka duduk sambil menggoyangkan bubu tersebut ke
kiri dan kanan semakin lama semakin laju pergerakkan bubu tersebut.
b) Azam, Zaharul & Shuradi. (2013) Muzik Tradisi Tari
Rakyat Perak : Suatu Pendekatan Etnomuzikologi. Malaysian Music Journal.
Diambil Daripada
https://ejournal.upsi.edu.my/index.php/MJM/article/view/647/424
Isi
Kandungan : Tarian Bubu juga dikenali sebagai Lukah Menari oleh sesetengah
orang di Kampong Tanjong Bidara, Teluk Intan, Perak. Nama Bubu ini diperoleh
dari penggunaan Bubu atau Lukah dalam persembahan ini. Bubu atau lukah
merupakan peralatan menangkap ikan
yang digunakan oleh
masyarakat Melayu pada
zaman dulu.
c) Raihana Abdullah (24 Dec 1987). Perak perkenal Tarian
Bubu sebagai seni budaya Melayu. Diambil daripada petikan akhbar
http://perakgateway.utp.edu.my/repo/346/1/1951_40.pdf
Isi
Kandungan : Tarian Bubu berasal daripada seorang nelayan bersama
rakan-rakannya. Mereka ini perlu menyediakan sebuah bubu yang dihiasi dengan
pakaian perempuan dan kepala bubu yang hendak digunakan dalam persembahan
mestilah dibuat daripada kayu pulai dan sanggulnya pula daripada bulu kabung
bagi menyerupai seorang perempuan.
ii. Tokoh (jika ada temu bual tokoh)
Fatimah
binti Seteh