Tumbuk Kalang dikategorikan sebagai muzik tradisional
Negeri Sembilan dan dahulunya dijadikan sebagai permainan rakyat di Negeri
Sembilan. Terkenal khususnya di daerah Tampin, Inas, Gunung Pasir dan Rembau,
Tumbuk Kalang dimainkan oleh golongan pesawah ketika mengemping padi terutama
pada waktu malam bulan mengambang. Setelah penat menuai dan membanting padi
pada siang hari, mereka berkumpul untuk mengemping padi, sambil menikmati irama
Tumbuk Kalang. Biasanya mereka akan berpantun dan lagu-lagu yang biasa dinyanyikan
ialah lagu tumbuk emping, kuda berontak, petang-petang dan gogar
bacang
Persembahan Tumbuk Kalang kini sering dipersembah dalam
majlis keramaian dan acara seni budaya di Negeri Sembilan.
Semoga keunikan Tumbuk Kalang yang merupakan muzik tradisional
Negeri Sembilan akan terus kekal sebagai warisan seni budaya Negeri Sembilan
dan dikenali sehingga ke peringkat antarabangsa.
Busana yang dipakai semasa persembahan Tumbuk Kalang
adalah pakaian tradisional Negeri Sembilan. Kaum perempuan memakai kebaya
setengah tiang dengan telepuk dan lelaki memakai baju Melayu lengkap bersampin
dan berdestar.
Lesung dan antan untuk permainan Tumbuk Kalang ini
diperbuat daripada kayu merbau atau halban kerana kayunya keras dan boleh
menghasilkan bunyi yang lantang. Setiap tumbukan di bahagian lesung akan menghasilkan
bunyi yang berbeza. Tumbukan di hujung kiri lesung dinamakan mencincang,
bunyinya tetap dan satu-satu, manakala tumbukan di hujung kanan yang tidak
tetap dipanggil menganak ataupun meningkah. Di sebelah tepi kiri atau kanan
badan lesung pula dipanggil mengibu, di mana tumbukan mengibu adalah tumbukan
yang penting kerana tumbukan itu tumbukan penentuan bagi lagu-lagu yang
dimainkan. Manakala yang terakhir ialah tumbukan di lubang atau tepi lubang
lesung yang dipanggil ‘keriket’ untuk mengindahkan irama lagu.
Tuan Haji Bahari Bin Silong merupakan penerima Anugerah Karyawan Seni
Budaya 2016 daripada JKKN Negeri Sembilan. Beliau berpengalaman lebih 50 tahun
dalam bidang muzik tradisional Negeri Sembilan dan menjadi tempat rujukan para
pelajar sekolah dan juga universiti.
i. Bahan Bacaan
ii. Tokoh: Tuan Haji Bahari Bin Silong