Masyarakat Portugis merupakan etnik minoriti yang telah lama wujud di Melaka sejak awal abad ke-16. Pada awalnya mereka datang dengan tujuan untuk berdagang rempah ratus. Kemudian masyarakat ini menetap di sini dan berasimilasi dengan budaya tempatan melalui perkahwinan. Hasilnya lahirlah masyarakat Serani Portugis. Penempatan etnik ini adalah di Perkampungan Portugis Kampung Ujong Pasir, Banda Hilir, Melaka (Sa’adiah Ma’alip & Rahilah Omar, 2017).
Tarian Golek-Golek
merupakan sebuah tarian kreasi baharu yang diilhamkan daripada lagu berjudul Serampa
atau Golek-Golek ciptaan Senior Noel Felix, seorang pemuzik daripada
etnik Portugis Melaka sekitar lima puluh tahun yang lepas. Tarian ini ditarikan secara berpasang-pasangan.
Golek-golek bermaksud ‘berpusing-pusing’ dalam suasana yang riang. Gerak tari
dan pola lantai yang diketengahkan menggambarkan keceriaan. Lagu Golek-Golek
ini bercirikan lenggok patah lagu Melayu sebagai simbol asimilasi seni budaya
antara masyarakat Portugis dan Melayu.
Persembahan Tarian Golek-Golek ini sering diadakan semasa majlis rasmi
kerajaan dan juga majlis keramaian.
Busana tarian ini dikenali sebagai “Traje
de Portuges Malaca”’ oleh masyarakat tempatan. Busana wanita terdiri daripada
skaf yang menutupi kepala, blaus putih lengan pendek, anak baju, skirt labuh
kembang beropol dan dilapisi apron. Sementara bahagian dalam skirt mempunyai
seluar khas hingga ke paras lutut berhias renda. Busana lelaki lebih ringkas
bagi memudahkan pergerakan iaitu baju kemeja berlengan panjang berwarna putih,
berseluar panjang hitam berhias pita emas di sisi, beropol, skaf di leher,
bertopi hitam dan memakai kasut kulit hitam. Versi merah dianggap sebagai versi
gembira dan dipakai oleh wanita yang lebih muda. Versi biru atau hijau dipakai
pada masa separa berkabung atau kesedihan, seperti ketiadaan orang tersayang
dan juga dipakai oleh wanita yang lebih tua.
Marina Linda Danker telah berkecimpung dalam bidang kesenian etnik Portugis
melebihi 40 tahun. Beliau berusia 57 tahun dan masih aktif dalam memperjuangkan
seni dan budaya etnik Portugis. Antara sumbangannya adalah mendidik generasi
pelapis dalam bidang tarian dan muzik dengan menubuhkan kumpulan “Troupe De Melaka” yang kini dikenali sebagai “Troupe De Dom
Marina” bermula pada tahun 2005 sehingga kini. Beliau juga telah banyak
menjayakan program seperti Pameran Warna Warni Pelamin Malaysia di Muzium Terengganu,
Pesta Budaya Melaka, serta Persembahan Malam Kebudayaan Tarian dan Muzik
Portugis di Dewan Bangsawan Melaka. Sehingga kini, beliau masih aktif dalam
mengembangkan warisan Portugis di Melaka dan sering diundang mengadakan
persembahan kesenian di dalam dan luar negara.
i.
Bahan
Bacaan
Katalog Artis Budaya Kumpulan Kesenian Jabatan
Kebudayaan dan Kesenian Negara, Negeri Melaka. (2020).
Sa’adiah, M. A., & Omar, R. (2017). Penggunaan Kristang sebagai bahasa komunikasi dalam kalangan masyarakat portugis di Melaka.
ii. Tokoh (jika ada temu bual tokoh)
Marina Linda Danker. (2023). Troupe De Dom
Marina. Temubual pada 20 September 2023.